Unseen

Impressies van de Unseen Photo Fair, Westergasfabriek te Amsterdam, op 25 september 2016 bezocht met MarcelB. Ik laat van de schier eindeloze stroom kunstwerken er enkele zien die me boeiden door de inhoud of die me vanwege de uitvoering opvielen. Er valt veel te leren van de verschillende manieren waarop de foto's werden gepresenteerd. Wederom viel de fantasievolle proza op waarmee de afdrukken werden beschreven: ze moeten vooral archival zijn anders worden ze kennelijk niet verkocht... Hier en daar fotografeerde ik details vanwege de interessante vondsten op het gebied van presentatie.

▲ Overzicht van de kamers ('booths') in de gashouder, waarin de galeriehouders 'hun' kunstenaars presenteren.
▲ Richard Renaldi bij galerie Robert Morat valt direct op met zijn zwart-wit-opnamen, persoonlijk was ik erg onder de indruk van zijn prachtige topografische stadslandschappen.
▲ Richard Renaldi 8:52 uit de serie Manhattan Sunday 'Archival Pigment Print' 81×101cm. De afdruk is strak in het kader van de lijst gevat. In New York is niets echt antiek, maar de tegenstelling tussen de neo-classicistische bouw en de glas-en-staalconstructies van de hoogbouw is fraai onthoekt weergegeven. De straat (met verschillende verdiepingen) is als basis voor dit stadslandschap in beeld meegenomen.
▲ Scarlett Hooft Graafland bij Flowers Gallery, hier met twee grote werken:
Still life with Camel, 2016 C-type 120 × 150 cm en Carpet, 2010 Chromogenic print 100 × 125 cm. Hooft Graafland creëert in woestijnen, zout- en ijsvlakten surrealistische scenes die verwondering oproepen.
▲ Paolo Ventura maakt grote collages van foto's die hij beschildert. Hier het fraaie Autoritratto con Sigaretta (zelfportret met sigaret). De afbeelding lijkt uit afzonderlijke vellen te bestaan die doordat ze niet perfect vlak liggen een derde dimensie aan het werk toevoegen. Sommige delen zijn van de camera, andere van het penseel afkomstig. Dit werk toont opvallende gelijkenis met Primo Giorno del Carnevale, 2016 Unique hand-painted photograph and collage. Let bij je vergelijking op de twee figuurtjes en de signering, linksboven. Het begrip 'unique' is niet absoluut... 
▲ Daan Paans bestudeert met zijn project Rhinoceros het fenomeen tijd. We zien onder meer replica's van de grotten van Lascaux en regenwouden: de wereld vóór de schepping van de mens. Foto's iets achter het vlak van de lijst, met ruimte tussen beide.
▲ Anna Vogel met trilobieten als sieraden, waarbij zij met Photoshop zwarte lijnpatronen toevoegde. Foto gevat in een glanzend koperen lijst.
▲ Nicolas Feldmeyer met postkaarten. Zie volgende foto. Zwarte lijst; achter het glas een witte binnenzijde.
▲ Nicolas Feldmeyer: Pastorale cropped Postcard 10 × 15 cm, detail. De prentbriefkaart bestaat uit twee lagen; de voorgrond is (voor de dieptewerking?) geplakt op de achtergrond. De foto is losjes gemonteerd op een basis die gevat is in een passe-partout.
▲ Hier weer een bijzondere uitvoering, dit keer van Claire Harvey: Polaroid Edits (galerie Fons Welters). Polaroids met een stuk acetaatfilm, beschilderd met olieverf. De polaroids zijn voor de dieptewerking gemonteerd op een blokje schuim/karton (?). Geen glas in de lijst.
▲ Atsushi Okabe faces_cardboard_2, 2015 Digital type c (lambda print) 110 × 110 cm en faces_barcode_1, 2015 Digital type c (lambda print) 93 × 140 cm.
Beide werken imponeren door hun omvang. De gevouwen kartonnen doos nodigt uit tot inspecteren: kijk ik naar een foto - of naar echt karton?
De vraag is wel of we hier naar een 'aardig grapje' kijken of naar kunst die na een jaar aan de muur te hebben gehangen, nog steeds boeit. Het is een vraag die zich bij meer kunstwerken opdringt, in mijn geval méér naarmate het werk abstracter is.
▲ Stephan Vanfleteren met de foto's uit de serie Stil Leven, kort geleden te zien in Oud Amelisweerd.
▲ Jesús Madriñán bij galerie RocioSantaCruz, met titels als Untitled (Shot Girl) en Untitled (Hot Body Contest, Winners Sister). Is het gebruik van de term 'zonder titel' hier geen koketterie? Foto's uit de Good Night London Series. De fotograaf maakt beelden van jonge, naamloze deelnemers aan een relaxed nachtleven. Het glas in de lijsten stoort bij donkere foto's erger dan bij lichtere.
▲ Elina Brotherus Marcello’s theme, “Carpe fucking diem” serie, 2015, 90 × 135 cm. Deze foto illustreert dat de afmetingen er wel degelijk toe doen. Evenals de camera, die waarschijnlijk van het middenformaat is: haarscherp, met zichtbare en heel precieze verschillen in scherpte. Een op het oog eenvoudige geënsceneerde foto van een vrouw met haar hond in het bos; ze staat frontaal naar de camera gekeerd en reikt met haar hand de bal naar de hond, strak in de camera kijkend. Mede door de detailrijkdom blijf je er naar kijken. De techniek is naarmate de afdruk groter wordt, wel degelijk van belang.
▲ Michael Wolf onderzoekt de drukte van het stadsleven, het privédomein versus openbaar terrein, anonimiteit en individualiteit. Hier een collage Hong Kong is not China #1 bestaande uit kleine fotootjes, gemonteerd op blokjes schuim/karton die diepte ten opzichte van de achtergrond geven. In diepe lijst met glas. Zie detail hieronder.
▲ Michael Wolf, detail van Hong Kong is not China #1
▲ Hengki Koentjoro bij galerie Torch, 'Ultrachrome print on Hahnemühle Photo Rag Baryta paper'. Koentjoro maakt verstilde en een beetje raadselachtige landschappen, met bijzondere lichtvlekken, en mistflarden. Voor de opname van het schip (rechts) gebruikte hij een lange opnametijd die het water vervaagde tot een egale mist.
Khrystyna van Todd Hido relaxt even op de grond. 2016 Archival Pigment Print 51 × 76 cm, strak in de witte lijst.
▲ Brigitte Lustenberger Flowers VC-print  40 × 32 cm wordt hier aan een fotografisch onderzoek onderworpen. Van het schermpje van mijn camera is vervolgens weer een opname gemaakt met de gsm die je hier ziet, een drostecacaobuseffect dat ik hier maar niet laat zien. Kunst is overal.
▲ Stephen Gill Archival pigment print, accompanied with original colour negative encapsulated in resin block, 2013, 125 × 107 cm. Bij sommige foto's vraag je je af wat hij behelst: is het een afbeelding van een kunstwerk, of is het zelf een kunstwerk, al is daar een (ander) kunstwerk op afgebeeld. Hier heeft Christophe Guye Galerie uit Zurich de vraag vermeden: je krijgt (koopt) ze allebei. Het blok meet ongeveer 8 cm.
▲ Awoiska van der Molen #450-9, 2016, Silver gelatin hand print, bij galerie Kristof De Clercq. De fotografe (grijs shirt) is vooral bekend van haar duistere natuuropnamen die ook op deze fair te zien waren. Ze maakt ook 'andere' landschappen, stadslandschappen en portretten.
▲ Polly Tootal, #57125, 2015 (links), C type print in hand-painted white frame, 84 x 115 cm. Tootal maakt prachtige stadsgezichten van arbeidersbuurten. Ze maakt van deze doodgewone omgevingen iets bijzonders door de afwezigheid van bewoners en voorbijgangers, die zich vermoedelijk schuil houden achter de ramen van hun huizen. De natte straten en de verlichte ramen voegen iets geheimzinnigs aan de scenes toe. Het licht, zowel binnen als buiten, leek ons zorgvuldig aangebracht, niet toevallig aanwezig. Waarschijnlijk laten we ons door de fotografe misleiden en is het bestaand licht: dat is dan knap gedaan...
▲ Hoe eenvoudig kan het zijn? Een direct-klaar-foto van Albarrán Cabrera, vermoedelijk een Instax-Wide, op een verhoginkje aan de muur geplakt door galerie Valid Foto VCN uit Barcelona. Een prachtig voorwerpje.
▲ Trompe-l'oeil van Theis Wendt Rift Nr. x, 2016, 'Fine Art inkjet print on Hahnemühle paper, teak frame, museumglass' 70 × 50 × 6 cm. Doordat de lijst van hetzelfde hout is gemaakt als wat op de foto is te zien lijken hier diepe gaten in de muur bij Cinnnamon galerie te zitten. Je ziet de toeschouwers keer op keer met een glimlach naar de foto's kijken, het hoofd bewegend om te zien of het perspectief verandert. Grapje - of houdbare kunst?
▲ Sarah Mei Herman Hypnagogia #1-4. 'Polaroid and inkjet color print on platine fibre rag', 30 x 30 cm. Ik laat deze foto's zien niet alleen vanwege de inhoud (Herman maakt veel portretten, vaak van kinderen en adolescenten) maar ook om de montage: op een donkere, vage achtergrondfoto is met een blokje schuim een polaroid gemonteerd. Het glas voegt weer een extra laag toe. Seelevel galerie. Zie detail hieronder.
▲ Sarah Mei Herman Hypnagogia #1, detail. De montage van dichtbij. Hoewel het glas hier een extra laag, en dus diepte toevoegt, levert het ook een hinderlijke spiegeling door de donkere achtergrond.
▲ Loungen kon in de lounge (waar anders) waar ING de Unseen Talent Award-winnaars ten toon stelde.
▲ De Unseen Book Market. De voertaal op het hele terrein, van Main Entrance tot Food-Truck, is Engels. Alleen de gashouder is zichzelf gebleven.
▲ De boekenmarkt is voor de portemonnee zeer gevaarlijk terrein. Wat een keus, wat een pracht. De combinatie van een boekenbeurs en de pal er voor gesitueerde patattent is minder gelukkig; wij zijn uit respect toch maar even de vette vingertjes gaan wassen.
▲ In de gebouwen van de gasfabriek aan de Pazzanistraat kwamen we Erwin Olaf tegen. Hij fotografeerde in de caves van champagnehuis Ruinart de details van muren, inclusief de kunst die amateurgraveurs in de kalkgrotten hebben achtergelaten.
▲ En nog een verassing: Ruben Terlou was uit Groningen via Hilversum afgedaald naar Unseen met een aantal opnamen uit de Yangtze-serie. Feestje der herkenning. Op de eerste verdieping zagen we enkele opnamen uit Afghanistan die ons er aan herinnerden dat Terlou ook oorlogsfotograaf was/is.
▲ Als afsluiter een opname van Ruben Terlou van mensen die elkaar ontmoeten op een vlonder. De bezoekers raadplegen hier niet de kaart van China maar de plattegrond van de Unseen Fair.

Conclusie

Wat vind ik er van? Dit was mijn eerste Unseen. MarcelB sleepte me er naar toe met woorden als 'het is één grote inspiratiebron' en met handenwrijven bij de gedachte aan de boekenmarkt.

Unseen was vooral bij de start verrassend rustig. Naarmate de dag vorderde werd het gezellig druk, maar niet overbevolkt. Prima dus.

Na een aantal solo-foto-exposities te hebben bezocht is Unseen als eclectisch foto-toneel toch een verfrissende ervaring. Gevestigde namen kom je tegen, maar vooral jonge nieuwe kunstenaars van over de hele wereld. Je ziet meer zuivere, traditionele (vertrouwde) fotografie maar ook abstracte kunst. De grenzen tussen schilderkunst, textiele- en papierwerkvormen versmelten hier soms met fotografie. Er zijn werken waar je niet koud of warm van wordt, foto's waar je zelfs vol onbegrip de schouders bij ophaalt en foto's waar je ademloos naar blijft kijken. Die gemengde gevoelens zal iedereen hebben (je kunt immers niet álles mooi vinden) al zal eenieder de gevoelens van onbehagen of waardering op verschillende plekken ervaren. Ik heb Unseen als een prachtige toevoeging aan een rijk expositiejaar te boek gesteld. Vermoedelijk is Unseen per saldo dus voor de meeste mensen geslaagd, want het levert door de diversiteit altijd wel fraais, inspirerends of memorabels op.

En dan hebben we nog slechts de Fair bezocht, niet eens het Festival....