Spiegeloog: expositie

Spiegeloog en Talud in Museum Arnhem

Zelfportretten en Collodiumtopographics , bezocht op 17 januari 2016

De expositie Spiegeloog in het Museum Arnhem toont een bonte verzameling zelfportretten uit de Nederlandse kunst. Wij fotografen denken bij 'zelfportretten' aan foto's, maar daarvan hangen er op deze tentoonstelling niet echt veel. Reken op veel schilderijen, tekeningen, enkele video-installaties en een kleine maar veelzijdige verzameling foto's. We treffen werken van Carel Willink, Dick Ket, Piet Mondriaan, Charley en Jan Toorop, Erwin Olaf, Marlene Dumas, Levi van Veluw, Rineke Dijkstra en vele anderen. Naarmate de geschiedenis zich ontrolt komen er meer foto's in beeld.

◄ Een deel van de wand 'vrouwelijke zelfportrettisten'.

In de schilderijen is een aantal traditionele symbolen te vinden (schedel, bloemen). Het is niet voor het eerst dat opvalt, dat op portretten niet gelachen wordt: kennelijk geldt ook voor zelfportrettisten dat ze menen serieuzer over te komen als ze een neutraal of ernstig gezicht trekken. In sommige series is echter wel degelijk humor en ironie te vinden. In de sector fotografie treffen we niet zomaar een aantal rechtdoor gefotografeerde zelfportretten, maar vooral samenstellingen als:

◄ een Do-it-yourselfie guide van Willem Popelier, met fotootjes op pasfotoformaat

◄ de verzameling O Mode, Stockholm, waarin de fotografe Klaar van der Lippe commentaar geeft op de dwangmatige normen ten aanzien van het vrouwelijk uiterlijk, door zichzelf te fotograferen in vijftien keldingcombinaties die ze zelf had gemaakt aan de hand van advertenties in modetijdschriften

◄ de serie Reflections – an unfinished collection van Lotte Reimann die bestaat uit foto's van alledaagse voorwerpen, in retro-stijl. De opnamen zijn geïnspireerd door het soort ietwat onbeholpen fotootjes waarmee voorwerpen op internet te koop worden aangeboden. Je moet even kijken, maar op ieder voorwerp is de reflectie van de fotograaf te zien.

Talud

We zagen verder in hetzelfde museum de tentoonstelling Talud van Hans Wijninga (nog tot 7 februari 2016). Wijninga bestudeert het 'gemaakte landschap' en produceert daarmee in feite topographics. Hij doet dat echter op een bijzondere manier met het natte collodiumprocedé. Doordat de platen in natte toestand worden belicht, moet de hele fotostudio mee naar de locatie. We vermoeden dat achter iedere opname een metaalplaat is gemonteerd om het negatief een 'normaal' uiterlijk te geven. De afbeeldingen krijgen daardoor een merkwaardige dieptewerking. Elke opname is een origineel, waarvan geen afdrukken bestaan. Alle onvolkomenheden zijn zichtbaar: vlekken, druppels etc. hetgeen in combinatie met de gekozen onderwerpen intrigerende beelden oplevert. De auteur heeft bij iedere foto de exacte geo-coördinaten van de opname vermeld. Zo combineert hij een oude opnametechniek met gegevens die we tegenwoordig halen uit de GPS - ingebouwd in de camera.

◄ Deze foto van de tentoonstelling Talud is gemaakt in het koepeltje van het museum, met een fish-eye-objectief. Ik heb de opname gede-fished volgens de panini-methode waardoor de verticale lijnen weer recht worden. Ik schrijf later een artikeltje over fisheyes.

Museum Arnhem

Museum Arnhem is een prettig, niet al te groot museum. Het ligt op loopafstand van het NS-station. Er is een mooie museumwinkel en goed restaurant. Je mag zonder statief of flits vrijelijk fotograferen. Kluisjes en garderobe zijn goed verzorgd maar misschien bij drukte wat krap.

 

Bezocht met M.B., T.V. en G.H.: het was weer gezellig!