Robert Mapplethorpe: de perfectionist

Ter viering van de vijftigste zitting van de Fotofilosofen, dat is een werkgroep van de Culemborgse Fotoclub Lek en Licht, togen we naar Rotterdam om in de Kunsthal het oeuvre-overzicht van Robert Mapplethorpe te gaan bekijken.

 

▲ Mapplethorpe's definitie van perfectie in de fotografie: als er niets meer te wensen over is, heb je kennelijk perfectie bereikt....
 
▲ Meteen bij binnenkomst overvalt je het gevoel dat dit een mooie expositie is: mooi gemaakt... Twee opnamen van zes vierkante meter ieder. Hoe eenvoudig - en sterk - kan een opname van een tulp zijn?
 
▲ Laat je camera thuis als je naar een feestje gaat, lijkt Mapplethorpe hier te zeggen. Matige vertaling, overigens.
 
▲ Zoals gebruikelijk kijken we naar de verlichting: die is in zeker in het eerste deel zuinigjes. Er hangen hier originelen die kennelijk in kleine oplage zijn gemaakt, en die dus gekoesterd moeten worden, maar als je ze niet echt goed kunt zien...
En bijschriften op kleuterhoogte, niet makkelijk voor mensen die door het onderste leesgedeelte van hun bril moeten kijken... bukken met je hoofd in je nek.... het maken van een expositie is niet eenvoudig.
 
▲ Dat bedoel ik dus met mooi gemaakt: dit is een prachtig vormgegeven tentoonstelling.
 
▲ Hier hangt de provocerende, sexueel-fetisjistische fotografie tegenover de elegantie van de bloemvormen.
 
▲ Drie van de bloemvormen, bedrieglijk eenvoudig gefotografeerd. De foto's aan de overkant laat ik voor wat ze zijn.
 
▲ Drie opnamen die ik in het automatische stitch-programma ICE aan elkaar heb geknoopt laten één van de 'kamers' in de tentoonstelling zien, hier het thema 'vrienden en roem'. Je ziet hier de parallel met Helmut Newton: een fotografisch enfant terrible maar iedereen wilde door hem worden gefotografeerd.
Die boomstammen staan er kennelijk ook bij andere exposities.
 
▲ Op de rechterwand ontmoeten we zangeres Claudia Summers (links, 1980, met kort haar aan de ene, en lang golvend haar aan de andere zijde van haar hoofd) en actrice en model Marisa Berenson (1983). Twee portretten die ik niet snel zó gemaakt zou hebben: inspirerend. Het haar van Claudia komt wel degelijk los van de achtergrond, maar dat zien we pas als we stiekem met een gsm-lampje bijlichten.
 
▲ Je kan er lang naar kijken, maar het blijft een eenvoudige tulp tegen een rode achtergrond. Perfect, dat wel. En mooi. Hier leeft Mapplethorpe zich uit op de pure schoonheid. De toelichtende teksten vertellen dat Mapplethorpe zich mede op het vastleggen van bloemstillevens heeft toegelegd omdat die nu eenmaal beter in de markt lagen dan de sexueel expliciete foto's die hij maakte. De dame rechts heet Lucy Ferry. De bleke huidtinten steken af tegen de donkere kleding en achtergrond.
Hier viel het me voor het eerst op dat de spiegeling van de verlichting bol loopt: kennelijk gebruiken de samenstellers van de expositie in de lijsten geen glas maar acryl.
 
▲ Uit de wand met het thema 'het lichaam als sculptuur' toon ik Ken Moody, en de foto 'Ken en Lydia en Tyler'. De laatstgenoemde is een variatie op het thema van de Drie Gratiën, bij kunstenaars geliefd van de Griekse Oudheid tot in de huidige tijd. We kwamen hen eerder tegen bij Sally Mann (Mann met haar twee dochters; Den Haag, de expositie van 2010). Bij Mapplethorpe moeten man en vrouw, blank en zwart een wisselend scala aan huidtonen laten zien en bijdragen aan een bredere kijk op geslacht, ras en sexuele voorkeur.
 
▲ Mapplethorpe ontmoet Patti Smith in 1967. Ze leven en wonen samen in New York. Dichter en rock-musicus Smith poseert meermalen voor hem; enkele van haar LP-hoezen zijn door Mapplethorpe gefotografeerd (o.a. 'Horses').
 
▲ De wand 'nalatenschap'. We zien onder meer het duo-portret van Ken Moody en Robert Sherman. In de documentaire 'Look at the Pictures' *) maken de twee zich vrolijk over het oeverloos gefilosofeer over deze foto: waarom de donkere man achteraan staat, wie over wiens schouder kijkt en waarom... Het was simpel: de een is langer dan de ander, en alleen in de getoonde pose klopte de compositie.
*) niet meer beschikbaar op Uitzending Gemist
▲ De triptiek met de titel 'zonder titel' uit de serie Vroege Werken. De presentatie van deze kleine foto's is interessant en bewerkelijk: loepzuiver gesneden passe-partouts op twee niveaus.
▲ Een close-up van hetzelfde werk: een dun passe-partout achter een dikker exemplaar.

Conclusie

Dit is een prachtige tentoonstelling, zowel inhoudelijk  als qua vormgeving.

Als je nog niet geweest bent: hij is er nog tot 27 augustus. Zeer aanbevolen.

KeesM

Reacties

ArnoE: Perfecte beschrijving van ons bezoek aan de tentoonstelling. Nog een conclusie: Size matters. Ik zou zo'n tentoonstelling wel eens willen zien als alle foto's op 4 x 5 meter geprint zijn.



LucS: Dank weer voor de boeiende beschrijving van een boeiende tentoonstelling.